Tüm Sanayici ve İş Adamları Derneği’nin (TÜMSİAD) ev sahipliğinde Dünya Bankası, İslam Kalkınma Bankası, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından G20 Türkiye ajansı çerçevesinde “Kobiler için İslami Finans İmkanları Nasıl Artırılabilir” temasıyla düzenlenen konferans 23-24 Ekim tarihlerinde İstanbul’da yapıldı.
Açılışı 23 Ekim Cuma günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dünya Bankası Yönetici Direktörü ve CFO’su Bertrand Badre, İslam Kalkınma Bankası Başkanı Ahmet Muhammed Ali el- Medeni ve TÜMSİAD Başkanı Yaşar Doğan tarafından TÜMSİAD TUMEXPO fuarı ile birlikte yapılan konferans İstanbul Kongre merkezinde gerçekleşti.
Konferansın ilk gününde, Dünya Bankası Kıdemli Direktörü Gloria Grandolini’nin yöneticiliğinde gerçekleşen KOBİ’lerin finansmanında İslami Bankacılığın rolü konulu oturumda Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Hazine Müsteşar Vekili Cavit Dağdaş, Libya Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Tarek Yousef ve Dünya KOBİ Forumu Başkanı Dr. Tunç Uyanık İslami Bankacılığın KOBİ’lerin finanse edilmesinin önündeki engelleri tartıştı. İslami bankacılığın KOBİ finansmanında kullanımının çok sınırlı olduğuna dikkat çekilirken özellikle teminat yönetimine ilişkin düzenlemelere, finansal kapsayıcılığın artırılması için gerekli olan yasal düzenlemelere ve risk paylaşımına dayanan İslami Bankacılık ürünlerin artırılmasına duyulan ihtiyaç dile getirildi.
İslam Kalkınma Bankası İslami Araştırmalar ve Eğitim Enstitüsü (IRTI) Direktörü Dr. Azmi Omar’ın yönettiği oturuma ise Dünya Bankası Küresel İslami Finans Geliştirme Merkezi Başkanı Zamir Iqbal, Shekra Capital Kurucusu ve Yöneticisi Shehab Marzban ve Colt & Mosle LLP Global İslami Finans ve Yatırım Başkanı Micheal Mcmillan katıldı. Oturumda Dünya Bankası ve İslam Kalkınma Bankası tarafından hazırlanan “Kobiler için İslam İmkânları Nasıl Artırılabilir” başlıklı raporun tanıtım yapılarak raporun işaret ettiği ana sonuçlar tartışıldı.
BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben tarafından yapılan açılış konuşması ile başlayan konferansın ikinci gününde finansal kapsayıcılık ve KOBİ finansmanı, KOBİ finansmanında yaşanan zorluklar, Türkiye ve Dünyadan örnekler eşliğinde ele alındı. Açılış konuşmasında Sayın Akben KOBİ’lerin ülke ekonomilerin büyüklüğü içindeki yüksek paylarına rağmen banka hizmetlerinden aynı oranda faydalanamadığını fakat İslami Bankaların KOBİ finansmanına sektör ortalamasının üzerinde destek verdiğine vurgu yaptı.
Dünya Bankası Finans ve Piyasalar: Küresel Uygulamalar Bölümü Yöneticilerinden Başkanı Abayomi Abayomi Alawode’nin yönetiminde gerçekleşen ikinci günün ilk oturumunda Dünya KOBİ Finansı Forumu Yönetim Kurulu başkanı Matt Gamser, İslam Kalkınma Bankası Özel Sektör Geliştirme Kuruluşu (ICD) Varlık Yönetimi Bölümü Başkanı Farid Masood ve Uluslararası Finans Kuruluşu (IFC) Danışmanlık Hizmetleri Bölümü Orta Doğu Kuzey Afrika ve Orta Asya Başkanı Kaiser Naseem yer aldı. Oturumda mali tablo analizleri üzerinden teminata dayalı finansman sağlamanın KOBİ finansmanını önemli ölçüde sınırladığının altı çizildi. Elektronik ticaret ve elektronik bilginin her geçen gün artışını bir fırsata çevirerek KOBİ istihbaratı ve teminatlandırma konusunda iyileştirmeler yapmanın gerekliliği vurgulandı. Ayrıca KOBİ finansmanı için ayrı bir iş modelinin gerekliğine dikkat çekilirken müşteri segmentasyonu, dağıtım kanalları, bilgi teknolojileri ve banka personelinin teknik becerilerinin artırılmasının bu modelin önemli yapı taşları olduğu ifade edildi.
Dünya Bankası Global KOBİ Finansmanı Bölüm Direktörü Simon C.Bell’in yönetiminde gerçekleşen oturumda ise Michael Mcmillen, Endonezya Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Otoritesi (OJK) Başkan Yardımcısı Dr. Mulya Siregar ve IOSCO kıdemli danışmanı Alp Eroğlu KOBİ finansmanı için bankacılık mevzuat ve düzenlemelerinin önemini tartıştı. Oturumda yenilikçi ürün ve yaklaşımların ve bu ürünlere uygun mevzuat ve düzenlemelerin gerekliliğine vurgu yapıldı. Ayrıca KOBİ’lerin mali durumlarına göre vakıf ve zekâta dayalı fonlar ile mikro-finans ve banka müesseselerinin bütünleşik olarak kullanıldığı bir destek modeli ile her ölçekteki firmaya sürdürülebilir, kapsayıcı finansman sağlanabileceği ifade edildi.
Dünya Bankası Finansal Sektör Uzmanı Nihat Gümüş başkanlığında gerçekleşen ülke uygulamaları ve KOBİ’ler için İslami Finans konulu oturumda ise Dünya Bankası Global KOBİ Finansmanı Bölüm Direktörü Simon C. Bell, Guidance International Finance Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Naseem ve Albaraka Türk Genel Müdür Yardımcısı Bülent Taban farklı ülke uygulamalarından örnekler vererek İslami finansın KOBİ finansmanı noktasında daha etkin kullanılabilmesi için neler yapılabileceğine değindiler. Oturumda Müslüman ülkelerde finansal sistemin kapsayıcılığının düşük olduğu, bankacılık hizmetlerinin yaygın olmamasının ise KOBİ finansmanı için önemli bir engel teşkil ettiğine dikkat çekildi. Suudi Arabistan’da gerçekleştirilen Kefalet sistemi ile KOBİ’lerin kolay ve ucuz finansman sağlanmasına dair bir vaka analizinin paylaşıldığı oturumda, Türkiye özelinde katma değeri yüksek üretim yapabilecek KOBİ’lere olan ihtiyacın altı çizilirken, bunu sağlayacak üniversite, sanayi ve banka işbirliğinin sağlanmasının önemine değinildi.
Durham Universitesi’nden Prof. Dr. Mehmet Asutay’ın yönetimindeki son oturuma TÜMSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Kiler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Nacar, Borsa İstanbul Kotasyon ve Özel Pazar Grup Müdürü Sertaç Fuad Karaağaoğlu ve İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Öztürk Oran katıldı. Türkiye’de İslami Bankacılık ve KOBİ finansmanı uygulamalarının ele alındığı oturumda KOBİ’ler arasında İslami bankacılık algısındaki eksikliklere ve İslami finansa ilişkin knowhow’ın artırılmasına duyulan ihtiyaca değinildi. Ayrıca Borsa İstanbul bünyesinde faaliyet gösteren farklı ürün ve pazarların KOBİ finansmanı açısından ne şekilde değerlendirilebileceğinin anlatıldığı konferans, TÜMSİAD Başkanı Yaşar Doğan’ın teşekkür konuşması ve plaket takdimi ile sona erdi.